Lees de volgende zin eens enkele keren na mekaar.
Je baby wordt geboren met een natuurlijke drang naar onafhankelijkheid.
¿Qué? Dat meen je toch niet. Dit was een binnenkomer van jewelste voor mij. Want een baby moet je toch vooral vasthouden, inbakeren en knuffelen? Eens ik me meer verdiepte in het Montessori gedachtengoed, kon ik de uitspraak beter plaatsen. Verbinding opbouwen en je baby vrijheid geven gaan hand in hand.
Wat is een voorbereide opvoeder?
In het kort : een levensgids.
In het lang : Als ouder of opvoeder geef je je kindje alle liefde, affectie en verbinding die je in je hebt. En tegelijk ben je als gids al actief bezig met je baby van bij het begin zichzelf te leren vertrouwen en aansturen. Dus…
1. Verbinden, verbinden, verbinden
De prioriteit van de personen waarmee de baby de eerste jaren in contact komt moet “verbinden” zijn. Een baby die zich goed hecht en zijn opvoeders vertrouwt, kan veel aan.
Waarom verbinden?
- Je kind leert zich hechten en mensen vertrouwen
- Je kind kan zichzelf beter reguleren
- Hoger zelfvertrouwen
- Meer stress resistent
- Betere sociale interacties en dichtere vriendschappen
- Groter vertrouwen in het leven
- Makkelijker omgaan met driftbuien
Luister naar deze mooie podcast van Radio Mama over hechting en verbinden met Binu Singh. Ik vind het kloppen als een buis. Ook de boeken van Daniel Siegel en Tina Bryson staven dit met wetenschappelijke inzichten.
Hoe verbinden?
Borstvoeding verbindt, mindful zijn, tijd om samen te knuffelen, plezier te maken, boekjes te lezen… Wanneer je kindje je nodig heeft, ben je er. Neem het liefdevol vast en kalmeer je baby rustig. Dit gaat hand in hand met vrijheid geven, en de omgeving zo goed mogelijk opzetten.
Lees op deze pagina wat wij de eerste weken met Aina deden om te verbinden.
Alles wordt makkelijker eens je kind zich verbonden voelt. Na de verbinding, komt de vrijheid, het materiaal en de omgeving.
2. Materiaal en omgeving
De voorbereide opvoeder of ouder is ook de persoon die de omgeving op het niveau van de kinderen inricht en hen passende activiteiten en materiaal voorstelt. Zo toon je respect voor hen als personen in wording en faciliteer je de hoeveelheid autonomie waar ze op dat moment klaar voor zijn.
3. Observeren
De opvoeder is de persoon die het kind observeert en bijstuurt. Jij biedt je kindje(s) activiteiten en materiaal aan, en bereidt dit voor. Je laat je kinderen vrij spelen. Je laat hen ontdekken, fouten maken en corrigeren.
Als Montessori ouder en voorbereide opvoeder blijf je op de achtergrond observeren en vriendelijk terug op weg helpen. Zodat je kind zichzelf vindt.
De omgeving zelf zal het kind leren, net als elke fout die het maakt. Zonder tussenkomst van een ouder of leraar. Die moet een stille toeschouwer blijven van alles wat er gebeurt. Maria Montessori
Van bij de geboorte
Vooral bij pasgeboren baby’s hebben we de neiging om hun afhankelijkheid schattig te vinden, en die te willen behouden. Je baby goed inbakeren, veel op de schoot nemen, alles in de handen stoppen en bij elke gil opspringen zijn natuurlijke reflexen in onze maatschappij.
Dit heeft niks te maken met verbinding maken. Een baby vraagt er soms niet om en toch pak je hem of haar op, terwijl hij of zij net bezig was met iets te ontdekken of te observeren.
Peuter zonder vrijheid
Want helaas pindakaas, toen Pau 1,5 jaar was vond hij zijn stem. Ik had geen idee wat me overkwam. Het was een schreeuw om vrijheid. Hij kon eindelijk zijn drang naar zelfstandigheid aan ons duidelijk maken. En ja hoor, dat was dagelijks luid en duidelijk. Weg was onze schattige baby. Hij wilde helemaal niet in die kar, in die rugzak en zijn ouders volgen. En ik? Ik was helemaal niet mee. So indeed, it got a little messy.
Toen we nog eens 18 maanden later beslisten om voor Montessori thuis te gaan, besefte ik dat ik Pau een groot cadeau gaf: autonomie, en een omgeving op zijn maat… Eindelijk! Dit was ook de mooiste upgrade voor mezelf. Van gefrustreerde uitvoerder naar gemotiveerde opvoeder. Een waardevolle en cruciale rol.
4. Mindful opvoeden
Je hebt best je eigen emoties op orde. Anders kan je die van je peuter of kleuter waarschijnlijk niet altijd aan. Dankzij het boek The Conscious Parent, begreep ik dat ik mindfulness miste in mijn familiaal leven. Er was geen ruimte voor de emoties van Pau, Ik had letterlijk geen tijd.
Als voorbereide opvoeder heb je dus wel enkele valkuilen : je emoties zoals je trots, boosheid of onverwerkte zaken die spelen. Als die te sterk naar voren komen, komen je eigen gedachten tijdens het opvoeden naar boven. Zo belemmer je de unieke ontwikkeling van jouw kindje.
Toen Pau een lange tijd extreem verlegen was, heb ik bijvoorbeeld heel lang (na het boek te lezen) voor mezelf tijdens zo een moment, als een soort mantra herhaald : “Ik aanvaard dat Pau verlegen is”. Keer op keer herhaalde ik dit stil in mezelf wanneer hij zich verlegen opstelde. Ik wilde ten alle koste vermijden dat ik hem zou aanmoedigen om “niet zo verlegen te zijn”, en extra druk zette. Zo bleef ik mild voor mezelf en voor hem.
Onderzoek dus bij jezelf als sommig gedrag extreem belangrijk wordt en sterke emoties oproept. Dat maakt je een bewustere ouder.
We hebben allemaal drukkere periodes met minder tijd om te observeren, goesting om samen in de keuken te werken of bijvoorbeeld materiaal te roteren. Maak je niet té veel zorgen en blijf vooral ontspannen.
Valkuilen
1. Gestresseerde ouder
Gebruik humor en relax zelf eerst. Je kind zal je heus niet afrekenen op het feit dat de speelgoedkast eens een week later is verfrist. Je houding, geduld en manier van communiceren is belangrijker in drukke periodes.
2. Onderbreken
Eens je kind is gestart met een activiteit, laat je het concentreren. Je kind aanmoedigen of plots onderbreken terwijl het zich net focust, werkt contra-productief. Er is genoeg tijd voordien en achteraf om liefdevol met elkaar te spreken.
Wanneer je kind je nodig heeft, zal het een teken geven. Blijf dan liefdevol verbinden, help je kindje op zo een moment terug op weg, zonder te oordelen.
3. Snel willen gaan
Weet dat kinderen traag zijn omdat ze nog in volle groei zijn. Ze genieten van vragen stellen, leren nog volop hun handen te manipuleren etc. Bereid lange activiteiten zoals een volledige maaltijd koken voor. Door een stuk van het werk al op voorhand te doen, of het exacte werkmateriaal voor je kind voor te bereiden vermijd je frustratie. Ga traag en wees er mentaal klaar voor.
4. Perfectie verwachten
Hoeveel je ook hebt voorbereid… Weet dat je kindje een beperkt concentratievermogen heeft, dat er struikelblokken zullen zijn, en momenten dat je kindje emotioneel is en geen zin heeft. Haal even diep adem, verbind en probeer het op een ander moment opnieuw. Vermijd dat je in een soort halsstarrige houding terecht komt waarbij je een perfect kind verwacht.
5. Zelf geen rust nemen
Als je buitenshuis werkt en dan meteen in parenting mode gaat, kan je jezelf makkelijk voorbij lopen. Draag zorg voor jezelf en neem zelf ook rust. Als ouder hoef je niet 24/7 aanwezig te zijn, reken op familie en vrienden. Maak tijd voor je hobby’s en zorg dat je kinderen weten dat je voor jezelf zorgt. Laad je batterijen echt op tijdens zo een momenten, zodat je erna ook weer energie en zin hebt.
6. Ruzie met je partner
Eens je voor Montessori gaat, kan het zijn dat je partner niet meteen volgt. Ook bij ons thuis komt dit voor. Ik vergeet soms Dan in te lichten van een principe, of een nieuw inzicht. Hij kan dan soms uit de lucht vallen en dat zorgt voor verwarring. Het is niet de bedoeling om hier ruzie over te maken. Ik aanvaard Dan zoals hij is en probeer hem zo nauw mogelijk te betrekken bij de theorie en de praktijk.
7. Copy Paste
Weet dat elk kind anders is. Wat werkt bij de Instagrammer, zus of broer of klasgenoot, werkt misschien niet bij jouw kind. Dat is mooi, want elk kind is uniek en heeft zijn of haar eigen tijdspanne.
8. Negatieve zinnen
Ik merk dat Pau bijvoorbeeld vooral op zoek is naar verbinding. Niet naar het letterlijke antwoord op een vraag als “Gaan we nu voetballen?”. Verwoord dus zaken zoals “Neen” en “Nu niet” positief. Moet je vaak werken in de week, dan kan je je kindjes warm maken om in het weekend samen te wandelen, koken, boeken te lezen, etc. Dat is dus een “Ja”, alleen is die Ja uitgesteld. Hou wel je beloftes zodat je kindjes je vertrouwen als je “Ja, dit weekend” zegt.
Aanvaard de spiegel
Een drukke periode is een weerspiegeling van het “echte leven”. Niemand is perfect en dat hoeft ook niet.
Merk je van jezelf dat je echt wekelijks onder hoogspanning staat, en bijna dagelijks je zelfbeheersing verliest? Dan is er misschien een stressfactor die de overhand neemt. Kijk even in de spiegel. Zit alles nog in balans? Families zijn in constante evolutie dus het is normaal en gezond om de balans af en toe eens in vraag te stellen.
Voorbeeld gedrag
Dit zijn voorbeelden van gedrag waar ik op let sinds we voor Montessori gaan :
- Je baby een speelgoedje in zijn of haar handen stoppen >>
Wacht tot je baby er zelf naar grijpt, rolt of kruipt - Je kleuter zijn of haar kledij kiezen, helpen aankleden, veters strikken enz. >>
Help zo weinig mogelijk en blijf gewoon dichtbij (op een schoolse maandagochtend al eens een uitdaging, I confess) - In de keuken je kinderen afschepen omdat je snel wil koken >>
Laat je kind helpen met de voorbereidingen, geef hen een eigen werkplek en materiaal. Als je zelf je maaltijd wil afwerken, kan je hen aan een snack laten werken. - De tafel dekken en afruimen voor je kinderen >>
Iedereen helpt mee - Stof afdoen en kuisen wanneer iedereen het huis uit is >>
Koop een kuisset voor je kindje, laat het helpen wanneer het wil, en besef dat je eventueel erna zelf nog eens opnieuw moet beginnen - Iets uitleggen en het tonen tegelijk >>
Leg eerst uit en toon dan of omgekeerd. - Alle stukjes van je kleuter zijn of haar eten voorsnijden >>
Leer het snijden, keer op keer - Een zin afmaken nog voor je kind hem heeft uitgesproken >>
Wees geduldig en wacht - Een kind onderbreken of aanmoedigen tijdens een activiteit >>
Wacht tot je kind om hulp vraagt of gedaan heeft om enthousiasme te tonen