8 maart 2022
Een echt feestgevoel heerst er niet. Maar dat is misschien ook niet de bedoeling.
Wat dan wel?
Ik denk aan de dappere Oekraïense vrouwen die vechten voor hun land (meer dan 15% van het leger is vrouwelijk), de vrouwen die overal ter wereld inzamelacties organiseren met een innerlijke drive om u tegen te zeggen. Aan de moeders die harde keuzes moeten maken, en van dag 1 op dag 2 niet meer kunnen geven aan hun kinderen wat ze voor ogen hadden, aan de Russische vriendin die zich schaamt om haar land en zich geen houding weet te geven…
Ik voel de complexiteit alom vandaag, 8 maart 2022.
Daarom dit prachtig gedicht van de Poolse dichteres Wislawa Szymborska. Voor de vrouwen en moeders die overal ter wereld vandaag, nog meer dan anders, worden gedwongen te leven voor de vuist weg.
“Leven voor de vuist weg” van Maria Wisława Anna Szymborska
Voorstelling zonder repeteren.
Lichaam zonder passen.
Hoofd zonder overleg.
De rol die ik speel, ken ik niet.
Ik weet alleen: hij is van mij, mag niet geruild.
Waar het stuk over gaat,
Moet ik maar raden op het toneel.
Beroerd voorbereid op de eer van het leven,
kan ik het opgelegde tempo nauwelijks aan.
Ik improviseer, hoewel ik walg van improviseren.
Bij elke stap struikel ik over mijn ondeskundigheid.
Mijn manier van doen riekt naar de provincie.
Mijn instincten zijn die van een dilettant.
De plankenkoorts die mijn excuus is, vernedert me nog meer.
Verzachtende omstandigheden ervaar ik als wreed.
Woorden en reflexen kun je niet terugtrekken,
te veel sterren om te tellen,
een karakter dat je als een jas al rennend dichtknoopt –
ziedaar de treurige gevolgen van dat overhaasten.
Als je maar voor één woensdag bijtijds kon oefenen,
tenminste één donderdag een keertje mocht herhalen!
Maar nee, daar komt de vrijdag al met een mij onbekend scenario.
“Is dat fatsoenlijk?” vraag ik
(met schorre stem, want ik mag achter de coulissen niet eens mijn keel schrapen).
Het is een illusie te denken dat het maar een vluchtig examen is,
dat in een provisoire ruimte afgelegd wordt. Nee.
Ik sta te midden van de decors en zie hoe stevig ze zijn.
Word getroffen door de precisie van de vele rekwisieten.
Het draaimechanisme van de vloer werkt al een poos.
Zelfs de grootste toneellampen branden allemaal.
Nee, geen twijfel aan dat dit de première is.
En dat wat ik ook doe,
voor altijd verandert in wat ik heb gedaan.
(uit: Einde en begin. Verzamelde gedichten van Maria Wisława Anna Szymborska)
Laten we de komende maanden vooral onze empathie voor al deze vrouwen koesteren. En in de spiegel kijken. Want ook voor ons branden de toneellampen al tijdens de première.
Montessori en vrede
En omdat Maria Montessori als vredesactiviste niet kan ontbreken op Internationale Vrouwendag, deze quote van haar.
Orde en discipline moeten gericht zijn op het bereiken van menselijke harmonie. Elke handeling die de vestiging van een echte gemeenschap van de hele mensheid belemmert, moet worden beschouwd als immoreel en een bedreiging voor het leven van de samenleving.” Maria Montessori